ŞEKERFURUŞ TÜRBESİ

Yerin adı: Hoca Ahmed Fakih yapı topluluğunun çok yakınında bahçe içerisinde bulunan yapı günümüzde Konya Şeker Fabrikasının bulunduğu arazi içerisinde kalmıştır.

Yapım Tarihi: 13. yüzyılın ilk yarısı.

Kitabe: Kitabesi bulunamamıştır.

Vakfiye: Vakfiyesi bulunamamıştır.

Kurucu: Yapıyı Ahmet Fakih’in öğrencilerinden Şeker Füruş mahlaslı kişinin yaptırdığı düşünülmektedir.

Sanatçı: Bilinmiyor.

Onarım Durumu: Günümüze bakımsızlık ve ilgisizlikten sadece bir bölümü kalan yapının H. 1306 / M. 1888 yılında bir yıkım yaşadığı ve sonrasında onarım gördüğü bilinmektedir. Türbenin 1923 yılında ayakta olduğu dönem kaynaklarında belirtilmiş olup daha sonrasında ise tahrip olduğu bilinmektedir.

Plan: Türbe kuzey yönünde bulunan açıklık dışında üç tarafı kapalı bir eyvan şeklinde kareye yakın dikdörtgen planlıdır.
Yapının ayakta kalan kısmı olan cenazelik katında kitabesi olmayan bir sanduka bulunmaktadır. Sandukanın içinde yatanın tuzu şeker yaptığı rivayet edilen ve zamanının büyük velilerinden olan Şekerfüruş olduğu düşünülmektedir.
Günümüze sadece cenazelik kısmı ulaşmış olan türbe ile ilgili birçok tanıklık bulunmaktadır. Dönem kaynaklarına göre iç mekan da yoğun çini süsleme programı kullanılmıştır. Duvarları sıvanmış tonoz örtülü bir cenazelik kısmı bulunmaktadır.

Üçboyutlu Özellik: Şu anda kalan kısım kesme taş örgü ile yapılmış cenazelik bölümüdür. Üstünde ahşap bir çatı bulunmaktadır. Kuzey yönündeki girişin hemen yanında türbenin üst katına geçişi sağlayan merdivenin birkaç basamağı görülmektedir. Üzerinde haç bulunan bir Bizans lento parçası devşirme malzeme olarak kullanılmıştır.

Malzeme: Kesme taş, moloz taş ve tuğla malzeme kullanılmıştır.

Süsleme: Herhangi bir süsleme programı görülmemektedir. Yalnızca dış cephede kullanılan bir lento parçası dikkat çekicidir. Üzerinde bir haç bulunmaktadır. Diğer taraftan yapının çini ile süslü olduğu bilinmektedir. Yapıda bulunan bazı çini parçaların Hoca Ahmed Fakih Türbe ve Mescidini çevreleyen avlu duvarındaki emzikli sebilde kullanıldığı İ. Hakkı Konyalı tarafından bildirilmektedir.

Tarihlendirme: Yapının kitabesi mevcut olmasa da Şeker Furuş’un baniliğini üstlendiği mescidin 1216 tarihinde inşa edilmesi dikkate alınarak türbenin de 1216 yılı civarında inşa edildiği kabul edilir.

Değerlendirme: Sadece cenazelik kısmı günümüze ulaşabilmiş olan türbenin Gömeç Hatun Türbesi ile ortak bir plan şemasına sahip olduğu tespit edilmiştir. Dönem kaynakları dışında tespit yapabilmek için yeterli veriler bulunmamaktadır.

Kaynakça: ATÇEKEN, Zeki, Konya’daki Selçuklu Yapılarının Osmanlı Devrinde Bakımı ve
Kullanılması, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara,1998.
KONYALI, İbrahim Hakkı, Abideleri ve Kitabeler ile Konya Tarihi, Konya 1964.
ÖNKAL, Hakkı, Anadolu Selçuklu Türbeleri, Atatürk Kültür Merkezi Yay., Ankara, 1996.