Yerin adı: Kayseri Çifte Medrese diğer adıyla Gevher Nesibe Hatun Darüşşifasının yaklaşık 30 m batısında Kültür Sokakta, Avgunlu Medresesi'nin bir bölümü olarak inşa edilmiştir. Asıl adı bilinmeyen yapıya verilen Avgun; su arkı, kanalı anlamındadır. H. Önkal'a yapıda gerçekleştirdiği inceleme sırasında, kümbedin alt katında su çıktığı ve bu suyun şifalı olduğu anlatılmıştır. Hakkı Önkal incelemeleri sırasında cenazelikte su olmadığını fakat cenazeliğin aşırı derecede rutubetli olduğunu bildirerek, yapının bundan dolayı avgunlu adını almış olabileceğini belirtir.
Yapım Tarihi: 13. yüzyılın ilk yarısında inşa edildiği dşünülmektedir.
Kitabe: Kitabesi bulunamamıştır.
Vakfiye: Vakfiyesi bulunamamıştır.
Kurucu: Yapının banisi bilinmemektedir.
Sanatçı: Bilinmemektedir.
Onarım Durumu: Oldukça harap olan ve etrafı evlerle çevrelenen medreseye oranla kümbed daha iyi durumdadır. Yapının ziyaretgah girişinin önüne ev yapılması nedeniyle güney yönünde açılan başka bir açıklıktan girilebilen ziyartgah ve alt kat oldukça harap durumdadır. Özellikle alt katın iki küçük açıklığı taşl sonradan doldurulmuştur. Cenazelik bölümünde çıktığı belirtilen suyun kurumasından sonra bu bölümde su çıkarmak için bazı çukurlar açılmıştır.
Plan: Medrese içerisinde, giriş eyvanının batısında kalan kümbed sekizgen bir gözdeye sahiptir. İçten kubbe ile örtülü yapı dıştan konik külahla örtülmüştür. Ziyaretgah bölümünün girişi doğu yönünde olup merdivenle ziyaretgah bölümüne laşılmktadır. Kare planlı ve tonoz örtülü cenazelik bölümünün girişi ise güney cphede yer alır.
Kümbedin ziyaretkatında sandukaya, cenazelikte de başka bir şeye rastlanmaz. olduça sade olan ziyretgahta ilgin olan sadece kubbe eteğinin altında içi farklı motiflerle doldurulmuş olan tromplardır.
Üçboyutlu Özellik: Gayet sade bir görünüme sahip cephede tek düzeliği profilli saçak hattı ve saçak hattının hemen altında yer alan mazgal pencereler bozmaktadır.
Malzeme: Yapının tüm bölümlerinde taş malzeme kullanılmış olup, cephelerde düzgün kesme taş kaplamalar iyi bir işçilik sergilemektedir.
Süsleme: Yapıda süsleme unsuruna sadece ziyaretgah bölümünde kubbe eteğinin altında görülen trompların iç yüzeylerinde rastlanmaktadır. Trompların iç yüzeylerinde mukarnaslara ve bir tanesinde de istiridye motifin yer verilmiştir.
Tarihlendirme: Ne medresenin ne de kümbedin kitabesi olmadığından dolayı analji yardımı ile yapı tarihlendirilmeye çalışılır. Medrese içerisinde mezar anıtına yer verilmiş Gevheri Nesibe Darüşşifası, Sivas I. İzzeddin Keykavus Darüşşifası ve Divriği Melike Turhan Darüşşifası gibi örneklerin hepsi 13. yüzyılın ilk yarısından itibaren inşa edilmeye başlanmış olması sebebiyle, Avgunlu Medrese ile birlikte inşa edilen kümbedinde 13. yüzyılın ilk yarısında inşa edilmiş olduğu araştırmacılar tarafından belirtilir.
Değerlendirme: Medrese içerisinde mezar anıtına bir kaç örnekte rastlanması itibari ile bu tür yapı grubunun Anadolu Selçuklu mimarisi içerisinde birkaç örnekle temsil edilmesi Avgunlu Medrese Kümbedi'ni önemli kılmaktadır.
Kaynakça: KURU, Alev Çakmakoğlu; Fetih'ten Osmanlı Dönemine Kadar Kayseri'de Türk Mimarisi, İlköz Matbaası, Ankara, 1998.
ÖNKAL, Hakkı; Anadolu Selçuklu Türbeleri, Atatürk Kültür Merkezi, Ankara, 1996.
TUNCER, O. Cezmi; Anadolu Kümbetleri I, Güven Matbaası, Ankara, 1986.