Yerin adı: Bina, Alanya’nın 6 km doğusundaki Cikcilli Köyü yakınlarında bulunmaktadır.
Yapım Tarihi: 13. yüzyıl.
Kitabe: Yapının yakınlarındaki mezarlıkta Hacı Baba’nın başucu ve ayak taşı olarak kullanılan malzemenin başka bir Anadolu Selçuklu yapısına ait olduğu bilinmektedir. Araştırmacılardan bir kısmı yazı karakterine ve içeriğini dikkate alarak bu kitabenin köşke ait olmayacağını belirtirken, bir diğer araştırmacı mezarlığa yakınlığı dolayısı ile kitabenin Hacı Baba Köşkünden alınmış olmasının ihtimal dâhilinde olduğunu belirtir.
Vakfiye: Yapıya ait vakfiye bulunamamıştır.
Kurucu: Alanya ve çevresinde şahıs adıyla anılan tek yapı Hacı Baba Köşkü’dür. Aynı şahsın köşkün yakınlarında defnedilmiş olması, baş ve ayakucundaki taşların bir yapıya ait olması bu kişinin köşkün banisi olabileceği ihtimalini gündeme getirse de kesinlik kazanmamıştır.
Sanatçı: Bilinmiyor.
Onarım Durumu: Bakımsız ve harap durumdaki yapı günümüzde kullanılmamaktadır. Güney cephedeki kapıdan dâhil olunan dikdörtgen planlı mekânın sivri beşik tonozu yıkılmış bu mekânda duvarda sıralanan sivri kemerli nişler oldukça tahrip olmuştur. Alt katta batı yönündeki mekâna geçişi sağlayan kapı da yıkılmıştır. Tek mekândan ibaret üst kat kısmen ayakta olup, örtüsü yıkılmıştır. Ayrıca üst kata çıkışı sağlayan merdivenler ortadan kalkmış olup yeri tam olarak tayin edilememektedir.
Plan: Doğu-batı yönlerinde enine dikdörtgen bir plana sahip yapı iki katlıdır. Güney cephedeki kapı açıklığından dâhil olunan doğu-batı doğrultusunda gelişim gösteren, sivri beşik tonoz örtülü mekânın batı duvarında bulunan ikinci bir kapı açıklığı ile batıda yer alan daha küçük boyutlarda sivri beşik tonoz örtülü mekâna geçilir. Günümüze ulaşan izlerden anlaşıldığı kadarı ile tek bir mekân halinde düzenlenen üst katın doğu yönünde hiçbir duvar izine rastlanmaması, mekânın bu yöne açılan bir eyvan niteliğinde olduğunu gösterir.
Yapının iç mekânına dair bazı izler günümüze ulaşmıştır. Alt katın döşemesi tamamen tahrip olmuş olsa da üst katta döşemeye ait negatif izler görülebilmektedir. Fakat izlerden döşeme ne tür malzemenin kullanıldığı anlaşılmaz. Alt katta sıralanan sivri kemerli nişlerin birçoğundan günümüze yuvaları ulaşmıştır. İyi durumda olanların bezeme özellikleri görülebilir. Üst kata çıkan merdivenlerden herhangi bir iz ulaşmasa da alt katta batıda yer alan mekan içerisinde üst kata çıkan boşluğun merdivene ait olabileceği düşünülür.
Üçboyutlu Özellik: Yapının kuzey, doğu ve batı cephelerinde herhangi bir açıklık bulunmaz. İç mekanda görülen zig-zag fresk süslemeye güney ve batı cephede rastlanır. Güney cephede kapı açıklığı haricinde bir de dikdörtgen formunda pencere yer alır.
Malzeme: Yapıda moloz taş ve tuğla malzeme kullanılmıştır. Beden duvarları yığma tekniği ile inşa edilmiştir.
Süsleme: İç mekânda duvar ve tonoz sırtlarında ayrıca nişlerde görülen zig-zag fresk süslemeye güney ve batı cephede de rastlanır. Durum itibari ile iç mekânda yer alan bezeme örnekleri daha iyi durumdadır.
Tarihlendirme: Yapının sahip olduğu süsleme özellikleri Alanya’daki diğer köşklerle paralellik göstermektedir. Anadolu Selçuklu dönemine ait yapının I. Alâeddin Keykubad dönemine tarihlendirilebilir.
Değerlendirme: Alanya ve çevresindeki köşklerden şahıs adıyla anılan tek yapı Hacı Baba Köşkü’dür. Kitabesi ve banisi konusunda her ne kadar bazı sorunlar olsa da yapının Anadolu Selçuklu döneminde 13. yüzyılın ilk yarısında inşa edilmiş olduğu kesindir. Bezeme unsurları ile dikkat çeken yapının sahip olduğu süsleme programının benzerlerine Alanya çevresindeki bazı köşklerde de rastlanılır.
Kaynakça: KARAMUT, İsmail-TÜRKMEN, Seher ve Diğerleri; Kültür Envanteri (Alanya), T.C. Antalya Valiliği, Antalya, 2003.
REDFORD, Scott; Anadolu Selçuklu Bahçeleri, (çev: Serdar Alper), Eren Yay., İstanbul, 2008.
YAVAŞ, Alptekin; Ortaçağ Konut Mimarisi Üzerine Bir Araştırma: Anadolu Selçuklu Köşkleri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2000.