Yerin adı: Muş-Varto yolunun 15.km’sinde Murat nehri üzerinde bulunmaktadır. Köprü yeni yol seviyesinin altında kalmıştır.
Yapım Tarihi: Köprü mimari özellikleri ve dönem ticaret güzergahı değerlendirildiğinde 13.yüzyılın ikinci yarısına tarihlendirilir.
Kitabe: Kitabesi bulunamamıştır. Fakat C.Çulpan köprünün üzerinde h 1233/m 1817 yılını gösteren Osmanlılar döneminden kalan bir onarım kitabesinden bahseder. Bu kitabe günümüzde ne yazık ki kayıptır.
Vakfiye: Vakfiyesi bulunamamıştır.
Kurucu: Bilinmemektedir.
Sanatçı: Bilinmemektedir.
Onarım Durumu: Bölgedeki Selçuklu mimari üretimlerinden biri olan köprü geçirdiği onarım ve tadilatlarla birlikte günümüze ulaşabilmiştir. Osmanlılar devrinde birçok onarım geçiren köprü yakın yüzyılda işlevini yitirmiştir. 1986 yılında Vakıflar genel müdürlüğü tarafından tamirat gören köprü son olarak 2006 yılında aynı kurum tarafından restore edilmiştir. Bu restorasyon sonucunda yıkık olan kemerleri yenilenmiştir.
Plan: Murat nehri üzerine inşa edilen köprü 12 kemer gözlü olup oldukça uzun bir yapıdır.
Üçboyutlu Özellik: Her iki uçta bulunan ayakları birer istinat duvarıyla taşınan köprüde toplam 13 köprü ayağı bulunmaktadır. Köprü ortaya doğru hafif bir yükseltiye sahiptir. Ortaya doğru büyüyen ve genişleyen kemer gözleri tabliye kısmında düzgün olmayan bir hat oluşturmaktadır. Bu yapısal özellik yöre halkı tarafından köprüye “Çarpuh Köprü” denilmesine de neden olmuştur.
Köprünün zaman içerisinde birçok onarım ve değişim yaşadığı bilinmektedir. Köprünün her iki ucunda bulunan taşıyıcı kemerler diğer sivri kemerlerin aksine yuvarlak kemerli olarak değiştirilmiştir.
Köprü ayaklarında menba yönünde selyaranlar mansap yönünde ise topuklar görülmektedir.
Selyaranlar pramidal, topuklar ise dikdörtgen düz bir formdadır. Korkuluk bulunamaktadır.
Malzeme: Moloz taş dolgulu duvar tekniğiyle inşa edilen köprü siyah renkte ve farklı ölçülerde taş malzemeyle kaplanmıştır. Tabliye yolu günümüzde beton kaplanmıştır.
Süsleme: Köprünün üzerinde herhangi bir süsleme programına rastlanılmamıştır.
Tarihlendirme:
Değerlendirme: İsmini üzerinde bulunduğu nehirden alan köprü Anadolu Selçuklu Köprü Mimarisi örneklerinden biri olarak değerlendirilmektedir. Günümüzde kullanılan güzergâhın dışında kalan köprü geçirdiği onarımlarla birlikte ayakta kalmayı başarabilmiştir.
Kaynakça: -KULAĞUZ,Bülent Nuri,Muş ve Çevresindeki Türk Mimari Eserleri, Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi,Yüzüncü Yıl Üni.Sos.Bilm.Ens.Van,1997.
-KARPUZ,Haşim-KUŞ,Ahmet ,Anadolu Selçuklu Eserleri Fotoğraf Albümü I-II,Selçuklu Belediyesi Kültür Yayınları,İstanbul,2008.