PROJENİN YÖNTEMLERİ:

Projede öncelikle geniş gönüllü katılımı ile gerçekleşmektedir. Çalışmalarımız sanat tarihi, tarih ve mimarlık tarihi alanlarında değişik seviyelerden uzmanlardan destek alarak hazırlanmaktadır.

1. Proje Merkezi: Proje merkezi, Kültür Bilincini Geliştirme Vakfı Barbaros Bulvarı, Pınar Apartmanı, No: 163 Kat. 4 Daire 8 adresinde bulunan ofisinde proje için ayrılan bir mekândır.

2. Web Sayfası: Sayfada projeyi destekleyen kuruluşların logoları ve web sayfaları ile birlikte ulusal ve uluslararası kültür kuruluşlarının linkleri de bulunmaktadır. Web sitesinin metinleri proje gönüllüleri tarafından hazırlanmakta ve proje koordinatörü ve danışmanları tarafından kontrol edilmektedir.

3. İlgili Yayınların Taranması: Yapı listelerinin oluşturulması için ulusal ve uluslararası çalışmalar taranmakta kütüphaneler, araştırma merkezleri, dinsel merkezler, üniversiteler ve internetteki ilgili diğer sayfalar taranmakta ve konunun uzmanı kişilerle görüşülmektedir. Bu yayınlardan ve görüşmelerden elde edilen bilgiler, projenin alan çalışması ve sonrasındaki faaliyetlerine ışık tutmaktadır.

4. Envanter Bilgilerinin Oluşturulması: Bu projede geliştirilen ve doldurulan envanter fişleri, görsel malzeme ve diğer veriler Kültür Bilincini Geliştirme Vakfı merkezinde korunacaktır.

Envanter Fişinin İçeriği

Yapının yeri ve konumu: Öncelikle bulunduğu il, ilçe, belde köy veya mahalle ayrıntılı olarak verilmektedir. Şehir içerisinde bulunan yapılar da tam adres, ada parsel bilgileri gibi bilgilerde tespit edilecektir. Gerektiğinde mevki adları da belirtilecektir. Ayrıca boş arazilerde bulunan yapıların yapının coğrafi olarak konumunun tespit edilmesi için Küresel Konumlandırma Sistemi (UPS) gibi verilere ulaşılırsa bunlarda eklenecektir.

Yapım Tarihi: Yapının tarihlendirmesinde öncelikle, varsa o yapıya ait olan kitabe ve vakfiyesinden, kronikler, seyahatnameler kullanılacaktır.

Kurucusu / Banisi ve Hayatı: Yapıyı yaptıranın kim olduğu, kökeni, sosyal statüsü, akrabalık bağları, varsa yaptırdığı diğer yapılar belirtilecektir. Mümkün olduğunca banin hayatı, kişiliği, mezarı/türbesi ile ilgili bilgiler bu bölümde toplanacaktır. Projenin ilerleyen dönemlerinde bu bilgiler Selçuklu prosopografisi için bir veri tabanının başlangıcı olarak değerlendirilebilecektir.

Sanatçısı/ Sanatçıları: Yapının kitabeleri ve vakfiyesinden yararlanılarak yapıda çalışmış olan sanatçılara ulaşılmaya çalışılmaktadır. Tespit edilen sanatçılar hakkında kısa bir bilgi verilecektir. Yapının vakfiyesi ve kitabesinden farklı olarak, yapı içerisinde bulunan, farklı malzemeler üzerinde yer alan usta kitabeleri (çini ustası, ahşap ustası) dikkate alınmaktadır. Yapının mütevellisi de bu bölümde değerlendirilecektir.

Onarımlar ve Bugünkü Durumu: Yapının tarihsel süreç içerisinde geçirmiş olduğu onarımlar, eklemeler, vs. varsa onarım kitabesi, yoksa şeriyye sicilleri ve üslup farklılaşması ile tamirat ve eklemelerin tespit edilmesi. Yapının bugünkü durumunun tespit edilmesi ve modern şehir planı içerisinde yapının yeri ve kullanım şekli. Mülkiyetinin kime ait olduğu (Vakıflar Genel Müdürlüğü, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, şahıs vb.), kimin kullanımında bulunduğu, varsa yeni fonksiyonu bu bölümde bir araya getirilecektir. Günümüzde yapılan restorasyonlar, bunu gerçekleştiren kurum ya da kuruluşlar, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurullarının izinleri, kararları projeyi hazırlayanlar, uygulamayı gerçekleştirenler ayrıca belirtilecektir. Elde edilebilmesi halinde restorasyon raporları ve projelerde buna eklenmektedir.

Mimari Tanım: Bu bölümde yapının plan, cephe ve dış tasviri, süsleme özelliklerinin ayrıntıları, İnşaatta kullanılan malzeme, teknik, malzemenin kökeni ile tespiti yapılmaktadır.

Tarihlendirme: Kitabe veya vakfiyesi yoksa yapının tarihlendirmesi mimari özellikler ve bezeme programı, yapı hakkında görüş belirten konunun uzmanları olan Sanat Tarihçilerinin ve mimarlık tarihçilerinin görüşleri dikkate alınmaktadır. Tarihlendirilmesi tartışmalı yapılarda farklı görüş belirten tüm uzmanların görüşleri ayrıntılı olarak verilecek gerektiğinde uzmanlara başvurularak yeni önerilerde eklenmektedir.

Değerlendirme: Yapının değerlendirmesinde göz önünde bulundurulacak hususlar, mimari üslubu, bezeme programı, plan şeması, kullanılan malzeme ve teknik olmaktadır. Yapı bu özellikleri ile değerlendirilirken anoloji yapılmamaktadır. Tek başına yapı kendi içerisinde ele alınacak karşılaştırma, vs. genel değerlendirilme içerisinde son bölümde yapılmaktadır.

Seçme Kaynakça: Yapı hakkında yayınlanan çeşitli yayınların yer alacağı bir kaynakça hazırlanmaktadır. Anadolu Selçuklu Sanatına ilişkin genel kaynakça ayrıca verilmektedir.

Ekler: Bu bölümde yapıya ait kitabe, vakfiye gibi çeşitli tarihsel belgelerin mümkünse tam metni ve transkripsiyonları verilmektedir. Yapının daha önce hazırlanmış plan, kesit ve cephe çizimleri, röleve restitüsyon, süslemelerin çizimleri ile ilgili ayrıntıları da bu bölümde bir arada verilmektedir. Gerekli durumlarda eski plan ve çizimlerde düzeltmeler yapılmaktadır. Ayrıca yapıya ait, fotoğraf, gravür ve diğer görsel materyal da yine bu bölümde yer almaktadır.

5. Arşiv Oluşturulması: Bu projenin arşivi fiili ve dijital olmak üzere iki tür olarak hazırlanmaktadır. İlgili fotoğraf, plan, kroki, harita, belge, eski fotoğraf gibi malzemeler envanter fişleri ile birlikte Kültür Bilincini Geliştirme Vakfı merkezinde korunacaktır.

6. Arazi Çalışması: Yapılan arazi çalışmalarında bazı anıtlar bizzat proje ekibi tarafından ziyaret edilmekte bazı anıtlar için Anadolu’da ilgili yerlerde yaşayan gönüllülerden destek alınmaktadır.