Yerin adı: Afyon’un Sinanpaşa ilçesine bağlı Boyalı Köyünde, Boyalıköy zaviyesinin hemen doğusunda bulunmaktadır.
Yapım Tarihi: 13. yüzyılın ikinci yarısı.
Kitabe: Yapıya ait kitabe günümüze ulaşmamıştır
Vakfiye: Vakfiyesi bulunamamıştır.
Kurucu: Bilinmiyor.
Sanatçı: Bilinmiyor.
Onarım Durumu: Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün 1970’te gerçekleştirdiği restorasyon öncesinde yapı oldukça harap bir durumdaydı. Ön cephesi yıkılan ve alt kat tonozu delinen yapı belirtilen tarihte esaslı bir çalışma ile kurtarılmıştır. Yapıda gerçekleştirilen son restorasyon çalışmasında yapının derzleri yenilenmiştir.
Plan: Ziyaretgah ve cenazelik katlarından oluşan yapı eyvan planlı yapının üst kat girişi batı cephede sivri kemerden ibarettir. Güney, kuzey ve doğu cephelerin ekseninde üçgen kesitli payandalar yer alır. Doğu-batı doğrultusunda uzanan dikdörtgen planlı yapı sivri kemerli beşik tonoz ile örtülmüştür. Yapının ziyaretgah ve cenazelik katında herhangi bir sanduka bulunmamakla birlikte dikkate değer bir şey bulunmamaktadır.
Üçboyutlu Özellik: Batı giriş cephesi sivri kemerli bir açıklıktan ibarettir. Aynı cephede üst kata çıkan merdivenlerin altında lento ve sövesi devşirme olan cenazelik girişi bulunur. Diğer üç cephenin ekseninde yer alan prizmatik payandalar haricinde cephelerde başka bir unsura rastlanmaz. Ancak yapının üst kısmına doğru beş sıra tuğla bir sıra taşın kullanılması ile cephelerdeki tek düzelik aşılmıştır.
Malzeme: Türbede genel olarak kesme taş, tuğla ve devşirme mermer kullanılmıştır.
Süsleme: Yapıda günümüze ulaşmış süslemeden tam olarak söz edilemez.
Tarihlendirme: Yapının kitabesi olmamakla birlikte eyvan türbe grubunda yer alan yapıların 13. yüzyılın ikinci yarısından, 14. yüzyılın başlarına kadar inşa edildikleri görülmektedir. Bu süreç içerisinde boyutların büyümesi ve mimari bütünü oluşturan öğelerin çeşitlenmesi ile eyvan planlı türbeler gelişmiş bir seviyeye ulaşmıştır. Boyalıköy Eyvan Türbesi özellikle anıtsal olmayan boyutları ile 13. Yüzyılın ikinci yarısında inşa edilmiş olmalıdır. Diğer taraftan hemen yanında bulunan zaviyede kullanılan inşa malzemesinin ortaklığı iki yapının belirtilen dönemde inşa edilmiş olabileceğini göstermektedir.
Değerlendirme: Eyvan planlı türbeler grubuna giren yapı, ait olduğu tipolojinin erken örneklerinden biridir. Boyalıköy Eyvan türbe oldukça harap olmasına karşın geçirdiği bazı restorasyonlarla, bazı detaylarını kaybetmiş olsa da günümüze iyi durumda ulaşmıştır.
Kaynakça: ÖNKAL, Hakkı, Anadolu Selçuklu Türbeleri, Atatürk Kültür Merkezi Yay., Ankara, 1996.
GÖNÇER; Süleyman; Afyon İli Tarihi, C.I, Karınca Matbaacılık, İzmir, 1971.