BURMALI MİNARE CAMİİ

Yerin adı: Amasya ili Merkez ilçesinde Dere Mahallesinde bulunmaktadır.

Yapım Tarihi: Yapı, kitabesine göre 1243 m yılında yaptırılmıştır.

Kitabe: Cami giriş kapısı üzerinde inşa kitabesi bulunmaktadır.

Vakfiye: Vakfiyesi bulunamamıştır.

Kurucu: Necmeddin Ferruh tarafından yaptırılmıştır.

Sanatçı: Cami mihrab nişini kuşatan çini üzerinde bir sanatkâr kitabesi bulunmaktadır. Burada Üstad Muhammed bin Mahmud(el Aksarayi) adı geçmektedir.

Onarım Durumu: Zaman içerisinde birçok tadilat geçiren yapı günümüzde cami olarak kullanılmaya devam etmektedir.

Plan: Kareye yakın dikdörtgen planlı bir yapı olup daha sonra eklendiği düşünülen minaresi bulunmaktadır.

Kuzey yönünde bulunan kapıdan girildikten sonra mihrap ekseninin iki yanında üçer paye dizisiyle üç nefe ayrılmış bir mekanla karşılaşılmaktadır. Bu alanda sivri kemerlerin kullanıldığı görülmektedir. Giriş kapısın hemen arkasında beşik tonoz örtülü bir son cemaat yeri bulunmaktadır.
İç mekan örtü sisteminde orta nefte kubbe yanlarda ise beşik tonoz kullanılmıştır.

Üçboyutlu Özellik: Cami kuzey cephesinde yer alan türbe ve sonradan ilave edildiği düşünülen minaresiyle ilgi çekici bir görünüme sahiptir. Caminin giriş portali kuzey cephede yer almaktadır. Taçkapı minare ile türbe arasında sivri kemerli bir niş içinde yay kemerli bir girişten oluşmaktadır.
Doğu ve batı cephelerinde dörder pencere bulunan yapı kesme taş ile yapılmış kalın duvarlara sahiptir.

Malzeme: Kesme taş ve moloz taş kullanılarak inşa edilmiştir. 17.yüzyıla ait olduğu düşünülen minarede ise tümüyle kesme taş kullanılmıştır.

Süsleme: Yapının muhtelif yerlerinde izler bulunmaktadır.

Tarihlendirme:

Değerlendirme: Birçok eklenti ve değişim gösteren yapı Anadolu Selçuklu ürünü bir mimari örnek olarak kullanılmaya devam etmektedir.

Kaynakça: HÜSAMEDDİN,Abdizade Hüseyin,Amasya Tarihi,Amasya Belediyesi Kültür Yayınları,Ankara,1986.
ÖNKAL, Hakkı, Anadolu Selçuklu Türbeleri, Atatürk Kültür Merkezi Yay., Sayı:91, Ankara, 1996.
SÖZEN, Metin, Anadolu Medreseleri, Selçuklu ve Beylikler Devri, 2.Cilt, İstanbul, 1970-72.