ERDEMŞAH (KALE-İ CERP) MESCİDİ

Yerin adı: Konya ilinin Kale-i Cerp Mahallesi, Sakarya sokağında 26 numaradadır.

Yapım Tarihi: I.Alâeddin Keykubad döneminde 617H./1220 M yılında yapılmıştır.

Kitabe: Güzel bir Selçuk sülüsü şeklinde Arapça kitabede I.Alâeddin Keykubad döneminde, Hacı İsmail oğlu Şemseddin Erdem şah tarafından yaptırıldığı yazmaktadır.

Vakfiye: Yapının vakfiyesi bulunamamıştır.

Kurucu: Yapının vâkıfı olan Erdemşah hakkında herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak atabey olduğu Erzincan’a bağlı İspir’de II. Kılıç Arslan’ın oğlu ve Erzurum Selçuklularının atası Mugiseddin Tuğrulşah adına bir cami yaptırdığı bilinmektedir.

Sanatçı: Sanatçısı bilinmemektedir.

Onarım Durumu: Yapının içi ve dışı büyük ölçüde yenilendiğinden orijinal malzeme görülmemektedir. Mescid günümüzde yeni bir tadilat geçirmektedir.

Plan: Tek mekânlı, kare planlı ve son cemaat yeri olan bir mescittir. Önceleri mihrabının ve duvarlarının çinilerle süslü olduğuna dair belirtiler olmasına rağmen bugün bunlar tamamen yok olmuştur. Konya Çini Eserleri Müzesinde olan bir çini panonun bu mescide ait olduğu düşünülmektedir.

Üçboyutlu Özellik: Tek kubbeli mescidin kuzeye açılan bir kapısı vardır. Asıl mescidin kapısı son cemaat yerindedir. Bazı kalıntılar burada vaktiyle küçük yuvarlak kubbelerin örttüğü bir son cemaat yerinin var olduğunu göstermektedir. Kapının üstünde bir kitabe bulunmaktadır. Tuğla örgü sisteminin bazı yerlerinde çini pano parçaları görülmektedir. Kubbe örtüsü kurşun ile kaplanmıştır.

Malzeme: Moloz taş ve tuğla malzeme birlikte kullanılarak inşa edilmiş olan bir mescid yapısıdır. Yapılan onarım ve yenileme çalışmalarında eğer ilgilenilirse daha farklı detaylara ulaşma imkânı bulunmaktadır.

Süsleme: Eser zaman içinde oldukça değişim ve bozulma geçirdiği için ancak bazı yorumlarla zamanında zengin bir çini ve tuğla süsleme uygulaması olduğunu söyleyebiliriz.

Tarihlendirme: Osmanlı Tahrir defterlerinde mescidin adına rastlanmamıştır. Konya şer’iyye defterlerinde ise bir kayıt bulunmaktadır.

Değerlendirme: Orijinal halini koruyamamakla beraber çeşitli onarımlarla günümüze kadar gelebilmiştir.

Kaynakça: ATÇEKEN, Zeki, Konya’daki Selçuklu Yapılarının Osmanlı Devrinde Bakımı ve Kullanması, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara,1998.
KONYALI, İbrahim Hakkı, Abideleri ve Kitabeler ile Konya Tarihi, Konya 1964.
YASA,Azize, Anadolu Selçuklularında Türk İslam Şehri Olarak Konya(3 cilt), Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üni. Sos. Bilm. Ens. Ankara,1996,
 

Galeri