HACI HAMZA MESCİDİ

Yerin adı: Konya'nın Akşehir ilçe merkezinde, Yıldırım Mahallesi, Hacı Hamza Sokak'tadır.

Yapım Tarihi: 13.yy da inşa edilmiş olduğu düşünülmektedir.

Kitabe: Kitabesi bulunamamıştır.

Vakfiye: Eserin vakfiyesi bulunamamıştır.

Kurucu :Kurucusu bilinmemektedir.

Sanatçı: Yapının sanatçısı bilinmemektedir

Onarım Durumu: Mescidin üzerine sonradan piramidal çatı inşa edilmiştir. Ayrıca doğu cephesine bitişik son cemaat yeri ile kuzey cephenin doğu ucundaki minare yapıya sonradan eklenmiştir.

Plan: Kare planlı, tek kubbeli bir mesciddir. Tek mekanlı harim sıvalı ve badanalıdır. Kıble duvarı ortasında bulunan mihrabın hiçbir özeliği yoktur, sonradan yenilenmiştir.  Mescidde kare mekandan kubbeye geçiş sivri kemerli tromplarla sağlanmıştır.

Üçboyutlu Özellik: Mescidin güney ve batı duvarlarında açıklık bulunmamaktadır. Kuzey duvarının zemine yakın yerde dikdörtgen planlı pencere yer almaktadır, üst kesiminde ise sivri bir hafifletme kemeri bulunur. Bu cephenin doğu ucundaki  minare yapıya sonradan eklenmiştir.  Doğu duvarında da yine mescide sonradan ilave edilen son cemaat yerinde üç açıklık bulunur. Kuzey uçta, devşirme malzemelerden sövelerle çerçeveli giriş açıklığı vardır.

Malzeme: Moloz taş ve tuğla kullanılmıştır

Süsleme: Harim duvarlarında sonradan yapıldığı tahmin edilen madalyonlar içerisinde dini içerikli yazı örnekleri ile selvi ağacına benzer bitkisel örnekler yapının süslemelerini oluşturur.

Tarihlendirme: İnşa kitabesi bulunmadığı için eserin ne zaman inşa edildiği kesin olarak bilinmemektedir. İ.H. Konyalı, A. Meriç ve Y. Anılır yapının Selçuklular zamanında inşa edildiğini belirtirler. Ancak İ.H. Konyalı, H. 81/M. 1476-77 tarihli İlyazıcı defterinde yapının adına rastlamıştır. Bu belgeye göre mescidin 1476-77 tarihinden önce inşa edildiği ortaya çıkmaktadır.

Değerlendirme: Tek kubbeli, kare planlı mescid, klasik Selçuklu mescitleri karakterini göstermektedir. 

Kaynakça:KONYALI, İbrahim Hakkı; Nasreddin Hoca’nın Şehri Akşehir(Tarihi Turistik Kılavuz), İstanbul 1945.
DEMİRALP, Yekta; Akşehir ve Köylerindeki Türk Anıtları, Ankara 1996.