Yerin adı: Kayseri il merkezinde Hastane Caddesi üzerinde Saat Sokağının köşesinde bulunmaktadır.
Yapım Tarihi: 12. yüzyıl sonu.
Kitabe: Yapının kuzey, kuzeydoğu ve doğu yönlerinde her üç cepheye bölünmüş halde işlenen Arapça bir kitabe kuşağı bulunmaktadır.
Vakfiye: Vakfiyesi bulunamamıştır.
Kurucu: Yapının banisi bilinmemektedir.
Sanatçı: Bilinmiyor.
Onarım Durumu: 19.yüzyılda kümbetin güneybatı duvarına bir çeşme yerleştirilmiştir. Zaman içerisinde oldukça değişim ve tadilat geçiren yapı Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından da onarım geçirmiştir. Kümbet günümüzde ziyarete açıktır. Fakat içerisindeki sandukalar günümüze ulaşamamıştır.
Plan: Sekizgen plan tipinde inşa edilen yapı içte kubbe, dışta ise piramidal bir külahla örtülmüştür.
Kuzey cephesinde bir girişi bulunan yapının tüm cepheleri profilli ve yuvarlak kemerlerle hareketlendirilmiştir. Kümbete kuzey cephede bulunan bir kapıdan girilmektedir. Giriş kapısının tam karşısında kıble duvarında oldukça harap halde bulunan mihrap bulunmaktadır. Mihrabın mukarnaslı kavsarası ve vazo başlıklı sütunçelerle çevrelenen yarım silindirik nişi tahribata uğramıştır. İç mekanda bulunan duvarların büyük kısmı sıva ile örtülmüştür. Fakat bazı bölgelerde yer yer moloz taş ve kesme taş örgü görülmektedir. Yapının içerisinde sekizgen üst katı moloz taş örgülü oldukça sivri bir kubbe örtmektedir.
Üçboyutlu Özellik: Kümbetin iç mekanda sivri kubbeli örtü sistemi dışarıdan pramidal bir külah örtüsüyle kaplanmıştır. Külah yüzeylerinin birleşme yerlerinde ise uzun taş parçaları görülmektedir.
Yapıya giriş kuzey cephenin ortasında bulunan kesme taş söveli dikdörtgen bir açıklıktan sağlanmaktadır. Kapı lentosunun üzerinde yuvarlak kemerli bir alınlık bulunmaktadır.
Farklı uzunluklarda kurgulanan kümbet duvarları kesme taş ile kaplanmıştır. Yapının kuzey, kuzeydoğu ve kuzeybatı cepheleri kemerlerle hareketlendirilmiş fakat bu duvarlarda pencere kullanılmamıştır. Doğu, batı, güneydoğu ve güneybatı cephelerinde ise ikiz kemerli mazgal pencere sistemleri bulunmaktadır. Pencerelerin yer aldığı ikiz kemerler taş lentoları yüzeysel oyularak şekillendirilmiştir. Pencere sövelerinde kesme taş kullanılmıştır.
Yapının hemen bitişiğinde bir çeşme bulunmaktadır.
Malzeme: Kümbetin yapımında moloz ve kesme taş birlikte kullanılmıştır. İçteki örtü sisteminde moloz taş dıştaki örtü sisteminde ise kesme taş kullanılmıştır.
Süsleme: Oldukça sade inşa edilen yapı da herhangi bir süsleme programına rastlanmamıştır.
Tarihlendirme: Mevcut kitabede yapının inşa tarihi belirtilmemiş olsa da kümbette medfun olduğu belirtilen Nisan oğlu Ali'nin 1184-85 tarihinde öldürülmüş olması ile kümbet 1884-85 sonrasında birkaç yıl içerisinde yapılmış olmalıdır.
Değerlendirme: İçten sivri kubbe dışarıdan ise piramidal bir külahla örtülmüş olan kümbet tiplerine Selçuklu mimarisinde sıkça rastlanılan bir özellik değildir. Diğer bir farklı mimari tarz ise cephelerde kullanılan ve hareketliliği sağlayan kademeli yuvarlak kemerlerdir. Bu uygulama anlamında yapı Anadolu için ilk olma özelliği taşıyan kümbetlerdendir. Yapıda yer alan kitabe kuşağının farklı cephelere dağıtılması özelliği yapıya farklılık kimliği kazandıran bir başka unsur olmaktadır. Tüm bu farklılıklar bağlamında yapı Anadolu Selçuklu mimarisi envanterinin önemli bileşenlerinden birisi olmaktadır.
Kaynakça: -Kuru,Ç,A,.Fetihten Osmanlı Dönemine kadar Kayseri’de Türk Devri Mimarisi,İlköz Matbaası,Ankara,1998.