Yerin adı: Yapı Akşehir'de Kuşçu mahallesi, Kalaycı Sokaktadır.
Yapım Tarihi: Benzer mimari örnekler ve kullanılan malzemeden yapı XIII ya da XIV. yy başlarına tarihlendirilir.
Kitabe: Kitabesi bulunamamıştır.
Vakfiye: Vakfiyesi bulunamamıştır.
Kurucu: Banisi bilinmemektedir.
Sanatçı: Sanatçısı belli değildir.
Onarım Durumu: Yakın zamanda diğer yapıların aksine bir restorasyon çalışması yapılmamıştır mekan günümüzde ibadete açıktır.
Plan: Kare planlı ve tek kubbeli bir yapıdır. İçeride harimin güneydoğu köşesinde sonradan ahşap ile yapılmış bir mihrab yerleştirilmiştir. Bu malzemede yapının türbe olarak inşa edildiği sonradan mescide çevrildiği düşünülebilir. Kare şeklindeki harimden kubbeye geçişte, köşelerdeki sivri kemerli tromplarla yetinilmeyip tromp köşelerine birer geçiş unsuru yerleştirilmiştir.
Üçboyutlu Özellik: Mescidin kuzey ve güney duvarlarında bir açıklık bulunmamaktadır. Devşirme malzemelerle çerçeveli ve düz atkılı giriş açıklığı, batı duvarının kuzey ucunda yer almaktadır.
Malzeme: Duvarlar sıvalı olduğu için malzemeyi göremiyoruz. Fakat aktarılanlardan mescidin inşasında devşirme malzeme ve moloz taş kubbede ise tuğla kullanılmıştır.
Süsleme: Tromp köşelerinde geçiş unsurlarının yüzeylerinde ve duvarların üst kesimlerinde yer alan, boya ile sonradan yazılmış dini içerikler yazılar mescidin süslemelerini oluşturmaktadır.
Tarihlendirme: Fatih ve II.Beyazıd dönem kayıtlarında böyle bir yapı ismine rastlanmamaktadır.Bu bilgiden yapının daha sonra Kalaycı adını kullandığı sonucunu çıkarabiliriz.Bu kayıtlarda Ahi Celal Mescidi olarak adlandırılan bir yapıdan söz edilmektedir.Küçük bir olasılık da olsa bu iki yapının aynı yapılar olduğu düşünülebilir.
Değerlendirme:
Kaynakça: SAMUR,Tahsin, Akşehir’deki Türk Mimari Eserleri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üni. Sos. Bilm. Ens. Konya, 1990.
DEMİRALP Yekta, Akşehir ve Köylerindeki Türk Anıtları, Ankara 1996.