Yerin adı: Kayseri ili Melikgazi ilçesinin güneyinde Ali Dağı’nın eteklerinde Billur Bağları denilen alanda bir tepenin üzerinde bulunmaktadır.
Yapım Tarihi: 13. yüzyıl.
Kitabe: Kitabesi bulunamamıştır.
Vakfiye: Vakfiyesi bulunamamıştır.
Kurucu: Banisi bilinmeyen yapı 16.yüzyıl Kayseri Tahrir defterlerinde Emir Mahmud Evladı isimli türbeye vakfedilmiştir. Fakat Emir Mahmud ile ilgili bir bilgiye rastlanılamamıştır.
Sanatçı: Bilinmiyor.
Onarım Durumu: Günümüze kalıntılar halinde gelebilen yapı bir özel mülkiyet alanı içerisindedir. Binada kullanılan harcın ve malzemenin farklılaşması yapının birkaç inşa dönemi geçirdiğinin kanıtıdır.
Plan: Kareye yakın dikdörtgen planlı olarak günümüze ulaşabilen yapının güney ve doğu yönünde bir devamlılığının olduğu düşünülmektedir. Yapının günümüzdeki durumu net tespitler yapma imkanı verememektedir. Fakat yapının bir ikinci katı olduğuna ve yapının dağılımı hakkında azda olsa veri vardır.
Üçboyutlu Özellik: Günümüze ulaşabilen durumuyla köşk birbirine paralel iki tonozlu mekan ile bu iki mekandan kuzeyde olanına batı yönde eklenmiş ve bir bölümü ayakta kalabilmiş tonozlu mekandan ibarettir. Yapının güney cephesinin bir kısmı doğu cephesinin ise önemli bir bölümü yıkık durumdadır. Köşkün kuzey ve doğu cephelerinde sonradan yapıldığı anlaşılan açıklıklar bulunmaktadır.
Binanın yaklaşık 20 m. batısında bir sarnıç bulunmaktadır. Sarnıcın kuzey cephesinde sonradan buraya konulmuş olduğu düşünülen ve üzerinde 1302 /1885-86 tarihi bulunan bir taş vardır. İçinde su depolamaya devam eden sarnıcın üzeri taşlarla kapatılmıştır.
Malzeme: Günümüzde yığma tekniğiyle inşa edilmiş duvarların orijinalinde kesme taş kaplamaya sahip olduğu düşünülmektedir. Bazı taşların üzerinde taşçı işaretleri bulunmaktadır.
Süsleme: Köşk alanında 13.yüzyıla tarihlenen turkuaz sırlı levha çini parçaları bulunmuştur.
Tarihlendirme: Yapının sahip olduğu mimari kurgu, inşa malzemesi ve yapım tekniği dikkate alınarak yapı 13. yüzyıla tarihlendirilir.
Değerlendirme: Yapılan araştırmalar sonucunda Selçuklu dönemi eser olduğu düşünülen yapının birkaç inşa dönemi geçirdiği düşünülmektedir. Günümüzde bir özel mülkiyet alanı içerisinde bulunan yapının tam olarak anlaşılabilmesi için bir bilimsel kazı çalışması yapılmalıdır.
Kaynakça: YAVAŞ,Alptekin, Ortaçağ Konut Mimarisi Üzerine Bir Araştırma:Anadolu Selçuklu Köşkleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üni. Sos. Bilm. Ens. Ankara, 2000.