Yerin adı: Havzan Mahallesi tren istasyonu civarındadır. Çifte Buzhane ile arasında 250 metrelik bir mesafe bulunmaktadır.
Yapım Tarihi: 13.yy'da yapıldığı düşünülmektedir.
Kitabe: Kitabesi bulunamamıştır.
Vakfiye: Sahib Ata vakfiyelerinde buzhane yoktur.
Kurucu: Buzhaneyi kimin yaptırdığı bilinmemektedir.
Sanatçı:
Onarım Durumu:
Plan: Buzhane doğu batı doğrultusunda kurulmuş, kalın taş duvarlı bir yapıdır. Şehir ırmağından havuzlara yönlendirilen su dondurulur, sonra külünklerle, kazmalarla kırılarak buzhanelerin içine atılır. Buzhaneler dolduktan sonra deliklerin önlerine toprak yığılıp içeriye hava girmesi önlenir. Buzhaneler aynı zamanda soğuk hava deposu gibi kullanılır , içine yağ, peynir konulurdu.
Üçboyutlu Özellik: Üst örtüsü beşik tonozlu olup kalın bir toprak tabakası ile örtülmüştür. Buzhanenin doğu cephesindeki köşe kapısı bulunmaktadır. Kapıdan zemine bir merdivenle inilmektedir. Beşik tonoz örtü iki kemer tarafından desteklenmektedir. Merdivenlerin yanında buzlardan sızan suların akması için birer kuyu vardır. Altları topraktır. Arkalarında buz atmak için bir delik vardır. Buzhanelerin arkalarında kışın su doldurularak kullanılan birer havuz vardır.
Malzeme: Moloz taş ve kireçli harçla yapılmışlardır.
Süsleme:
Tarihlendirme:
Değerlendirme: Buzluklar ve buzhaneler Yahistan diye de adlandırılırdı. Bu kelime halk ağzında Yasıyan ve Yahsiyan şeklinde de kullanılmıştır.
Kaynakça: