ZENBURİ MESCİDİ

Yerin adı: Zenburi Mahallesi Güdük Minare Sokağı içerisindedir.

Yapım Tarihi: Yapının kitabesi mevcut değildir. Malzeme ve inşaat tekniğine bakılarak değerlendirilen yapının 13.yy Selçuklu yapısı olduğu düşünülmektedir.

Kitabe: Kitabesi bulunamamıştır.

Vakfiye: Vakfiyesi bulunamamıştır.

Kurucu: Mescidin kimin tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir. Fakat İ.H.Konyalı birkaç ihtimalden bahsetmektedir. Bu bilgiler doğrultusunda yapının Sultan Alaeddin’in Arıcıbaşısı ya da Kara Arslan tarafından inşa ettirildiği düşünülmektedir.

Sanatçı: Sanatçısı bilinmemektedir.

Onarım Durumu: Günümüze ulaşabilen yapı son dönemlerde oldukça onarım geçirmiştir. Mescid ibadete açıktır.

Plan:Kare bir plan üzerinde tek mekanlı ve son cemaat yeri olan bir mescittir. Tuğla örgülü ve motifli büyük bir kubbeye sahiptir. Yapının mihrabı dahil tüm iç mekan kubbe dışında sıvalıdır. Yine iç mekan kurgusunda görülebilen devşirme malzeme oldukça önemlidir. Aydınlatma pencereleri iki cephede mevcuttur; mihrabın üzerinde de küçük bir aydınlatma penceresi görülmektedir. Minaresi son cemaat yerinin sağında olan yapının girişi kuzey yönündedir.

Üçboyutlu Özellik: Tamamen tuğla malzeme kullanılarak yapılan mescidin son cemaat yerinin sağında yine tuğla malzemeyle inşa edilmiş bir minaresi bulunmaktadır. Tuğla örgülü minarenin alt bölümü sekiz yüzlüdür. Yüzlerin sonunda mavi çiniden oluşan bir kuşak bulunmaktadır. Çini kuşaklı bu köşeli kaide daha sonra yuvarlak bir formda ilerler. Şerefeden sonrası yıkılmıştır.

Malzeme: Mescid ve minaresi tamamen tuğla malzeme kullanılarak inşa edilmiştir.

Süsleme: İç mekan tamamen sıvalı olduğu için herhangi bir süsleme görülmemektedir. Yalnız kubbe tuğla motif örgüsüyle hoş bir görünüm içerisindedir. Tuğla minarede kullanılan çinilerin birçoğu dökülmüştür. Minarenin ilk halinin ise oldukça süslü olduğu düşünülmektedir.

Tarihlendirme: Kullanılan malzeme ve benzer örneklere bakılarak bir tarihlendirme yapılabilmektedir.

Değerlendirme: Her şeye rağmen günümüze ulaşabilmiş ve kullanılabilen bir mekân olması açısından önemli olan yapı belirli bir mescid tipinin örneklerinden biri olarak genel değerlendirmelere imkân verebilmektedir.

Kaynakça: KONYALI, İbrahim Hakkı, Abideleri ve Kitabeler ile Konya Tarihi, Konya 1964.
YASA,Azize, Anadolu Selçuklularında Türk İslam Şehri Olarak Konya(3 cilt), Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üni. Sos. Bilm. Ens. Ankara,1996,